İŞSİZLİK, ENFLASYON, ARTAN KUR VE ETKİN KARAR ALMAK
Dr. Melik Karabıyıkoğlu'ndan blog yazısı;
Son dönemlerde iş dünyasını yakından ilgilendiren konular başında, işsizlik, enflasyon ve artan kur gelmektedir. Sınırlı kaynaklar ile yönetilen şirketler doğal olarak politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik değişimlerden etkilenirler. Bu nedenle de PEST analizi yapılarak şirketin devamlılığı için kararlar alınır.
Özellikle belirsizliğin ve krizin etkin olduğu ortamlarda “karar almak” önemli bir beceri gerektirmektedir. Bu tür ortamları yönetme becerisi tam olarak gelişmemiş yöneticiler anlık kararlar verme ya da ana problemi tam anlamadan hareket ederek sonrasında durumu daha da kötü hale getirebilir. “Karar almak” bir olay olarak görülmek yerine bir süreç olarak bakılmalı ve yönetilmelidir. Böylece şartlar doğrultusunda en etkin karara ulaşmak mümkün olacaktır.
İşten çalışan çıkartmak, ham maddenin artacağını düşünerek fiyatları yükseltmek ya da satışı durdurmak, eğitim ve pazarlama bütçesini azaltmak ya da dondurmak, satış ortamını iyi analiz etmeden yapılan satış kampanyaları karar alma süreci dikkate alınmadan yapıldığında başarılı olamaz. Kısır döngü içerisinde zaman kaybettiren aksiyonlar olmaktan ileri gitmeyecektir.
Etkin karar almak için aşağıdaki üç aşamayı doğru yönetmek gerekir;
- Parametreleri belirlemek,
- Durumu değerlendirmek ve eylem planı seçmek,
- Kararın iletilmesi, uygulanması ve geri bildirim almak,
Parametreleri belirlerken; Sürece katılmak için doğru kişileri seçmek (Kilit paydaşlar, Uzmanlar, Şeytanın Avukatları), yaratıcı düşünceyi teşvik edecek ortam ya da fiziksel konum belirlemek, karar vermek için bir yaklaşım seçmek, sağlıklı tartışmayı desteklemek ve farklı bakış açıları sağlayan bir ortam yaratmak ilk önceliktir. Bu noktada, önyargılarımız ve varsayımlarımız çoğu zaman engel oluşturacağı için bunları tanımak iyi olacaktır.
İkinci aşamada, durumu değerlendirmek ve eylem planını seçmek gerekiyor. Sorunun çerçevelendirilmesi, alternatifleri oluşturmak, alternatifleri değerlendirmek ve karar vermek. Sorunu netleştirmek için ana problem ve temel nedenleri netleştirmek gerekir. Etkin karar vermeden yapılan en büyük hatalar bu adımda karşımıza çıkmaktadır. Genellikle, temel nedenlere odaklanılır ve ana problemden uzaklaşılır. Önceliklendirme matrisi, ticari bakış ve karar ağacı analizleri ile en iyi alternatif bulunur ve karar alınır.
Son aşamada ise, kararın iletilmesi önem taşır. Karardan etkilenecek ve kararı uygulayacak kişi ve ekiplere nasıl uygulanacağı bilgisi ile açıklama yapılır. Yapılan ikinci büyük hata ise, alınan karar ile ilgili geri bildirimin uygulama sonrasında alınmasıdır. Geri bildirim, uygulama sırasında alınmalıdır ki, değişiklik yapılacak ise fırsatı kaçırmamak gerekir.
Stresin yüksek olduğu, alınan kararların uygulanmasının zor olduğu dönemlerde etkin karar alma becerisini geliştirmek kariyer yönetiminde de bireylere yardımcı olmaktadır.